Een camper op een moodboard. Niet direct wat je verwacht bij een coachingstraject voor jonge agrarische ondernemers. Wél tekenend voor het doel van Route 2040: ‘Jongeren uitdagen buiten de gebaande wegen en paden te gaan.’ Robert Horst is samen met zijn vriendin Elisa Bos de maker van het moodboard, waarmee hij de richting van zijn melkveebedrijf aangeeft.
Naast zijn agrarische studies in Leeuwarden en Wageningen heeft Robert Horst (29) veel werkervaring opgedaan in het buitenland. Canada, Zweden, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika en zelfs in Rusland heeft de enthousiaste ondernemer rondgekeken op melkveebedrijven. Inmiddels zit hij samen met Elisa Bos (27) de laatste dozen uit te pakken.
Want ondanks alle internationale ervaringen heeft hij toch besloten om op het ouderlijke melkveebedrijf in het Groningse Onderdendam neer te strijken. Hier heeft Robert samen met zijn ouders Martien (62) en Carla (55) Horst een melkveebedrijf met 95 koeien, 50 stuks jongvee en 52 hectare grasland in gebruik. De productie ligt op 9.000 kilo melk per koe per jaar, met 4,30% vet en 3,60% eiwit. Robert werkt daarnaast als productspecialist Barn bij Lely en ook moeder Carla heeft een baan buiten de deur. Naast haar werk als dierenarts is zijn vriendin Elisa ook veel tussen de koeien te vinden.
Breder kijken
‘Wij zitten in de fase dat Elisa en ik aan het kijken zijn hoe we het bedrijf vorm willen geven. Dus toen wij het project Route 2040 op Facebook tegenkwamen hebben we ons direct aangemeld’, vertelt Robert. Route 2040 helpt jonge agrarische ondernemers om innovatieve en toekomstbestendige verdienmodellen te ontwikkelen. (zie kader).
‘Focus op de dingen die je echt leuk vindt’
Ramon Klaassens heeft als projectleider Route 2040 in april 2022 afgetrapt. ‘Jongeren uitdagen buiten de gebaande wegen en paden te gaan, dat is wat we direct al met de startbijeenkomst wilden doen, met sprekers zoals oud-profvoetballer Jan van Halst en Klaas Jan Olthof, die van koeienboer naar ‘betonboer’ ging.’
Robert en Elisa zijn twee van de negen deelnemers die na hun motivatiebrief het traject mochten starten. ‘In mijn rundveestudieclub heb je het vooral over cijfers en duik je dieper de melkveesector in. Het fijne aan Route 2040 vind ik dat je veel breder kijkt met andere startende ondernemers’, vertelt Robert over zijn motivatie. ‘Traditioneel gezien is melkveehouder zijn veel uren maken. Maar daar denk ik ook wel anders over. Automatisering en doordachte keuzes geven ook mogelijkheden om meer dingen te doen die wij leuk vinden.’
Ondernemersdrive
Om de deelnemers te prikkelen bestaat het eerste jaar van Route 2040 uit diverse bedrijfsbezoeken. Ondernemers als Annechien ten Have van Hamletz, grondverzetbedrijf Van der Flier Groep maar ook Eric Idema van EasyToys delen hun verhaal. ‘De openheid van deze ondernemers, ook juist in de dingen die niet goed gingen, helpt de deelnemers om op een andere manier na te denken over hun eigen bedrijf’, merkt Ramon. Ook Robert is erg te spreken over deze bezoeken. ‘De drive van deze ondernemers is mij het meest bijgebleven. En ook de tip om te focussen op dingen die je echt leuk vindt.’
Naast de bezoeken maken de deelnemers een interne en externe analyse van hun eigen bedrijf. Vervolgens presenteren ze met een moodboard wat voor hen belangrijk is. Bij Robert en Elisa stond daar dus onder andere een camper. ‘Wij willen ook nog wel eens op pad kunnen naast het bedrijf, dat is voor ons belangrijk’, licht Robert toe.
Smaak onderbelicht
Het varkensbedrijf van Annechien ten Have spreekt Robert bij de bedrijfsbezoeken erg aan. ‘Zij produceert voor een nichemarkt, met een focus op dierwelzijn. Elisa en ik hebben gekeken naar de diverse melkconcepten en een plan uitgewerkt om in de toekomst een eigen melkstroom te ontwikkelen.’
Dit is route 2040
Het tweejarige traject Route 2040 is opgezet door GrAJK en valt onder Toukomst, onderdeel van het Nationaal Programma Groningen. Er is € 200.000 beschikbaar voor jonge Groningse boeren om bij te dragen aan een toekomstbestendig voedselsysteem, mede dankzij onder andere kenniscoöperatie Niscoo, het Fonds voor de Landbouw Groningen en Countus. Er is nog ruimte voor nieuwe deelnemers. Geïnteresseerde jonge agrariërs (tot 40 jaar) kunnen contact opnemen met projectleider Ramon Klaassens, route2040@grajk.nl
Alle deelnemers pitchen meerdere keren hun idee en voorzien elkaar van feedback. ‘Dat is ook een mooie stok achter de deur om bezig te blijven met je ideeën’, ervaart Robert. ‘Je ziet de groep groeien. Ze dagen elkaar steeds meer uit en houden elkaar scherp door kritische vragen te stellen’, merkt Ramon. Het eerste projectjaar is in maart 2023 afgesloten met een eindpresentatie aan en feedback van de ondernemers waar ze op bezoek zijn geweest.
Dankzij Route 2040 is Roberts idee rond de melkstroom nu concreter. ‘Ik vind dat er te weinig gebeurt met smaak. In Afrika beweerden mensen dat het voedsel op het platteland beter smaakt dan in de stad. Hier in Nederland doen we vooral makkelijk, lekker goedkoop en als we maar enigszins denken dat het diervriendelijk is dan zit het wel goed. Elisa en ik houden van lekker en kwalitatief goed eten, dus dan is het ook leuk om zelf iets met je eigen melk te doen’, vertelt Robert bevlogen. Hij wil dan ook inzetten op consumentbeleving en smaak. Het kalf bij de koe houden, veel weiden en openheid naar consumenten zijn elementen waar hij aan denkt. ‘In Zwitserland zag ik dat je met hooi misschien wel gezondere melk met een iets betere smaak krijgt, dus dat is ook wel iets om te verkennen.’
Daarnaast heeft de jonge agrariër nog ideeën rond een moderne arbeidsvriendelijke manier van weiden, waarbij Robert de details nog even onder de pet houdt. Dit najaar vervolgt Robert het tweede deel van Route 2040, met individuele coaching om hun ideeën verder uit te werken. Maar eerst nog maar even de laatste verhuisdozen uitpakken, overschakelen op melkrobots en het bedrijf optimaliseren. ‘Dat is wat mij het meest is bijgebleven uit Route 2040; doe waar je blij van wordt én focus daarop’, besluit Robert.
