‘Heel veel agrarische ondernemers zijn al bezig met verduurzamen.’ Dat is het eerste compliment vanuit het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) dat de sector in de zak kan steken. Met Groeien naar Morgen biedt het ministerie een platform waarin agrariërs van elkaar kunnen leren rond verduurzaming.
Dat leren rond verduurzaming kan volgens het ministerie in de breedste zin van het woord. Van kleine stappen om meer eiwit van eigen land te halen, tot aan een complete bedrijfsomslag naar natuurinclusieve landbouw. En dat dat nog niet altijd zo makkelijk is, geeft LNV zelf vlot toe op de site: ‘Als agrariër heb je vaak het gevoel klem te zitten tussen bijvoorbeeld markt en overheid, of tussen bank en burger. Perspectief is nodig.’
Samenwerken
Op het platform Groeien naar Morgen delen verschillende boeren hun stappen. Melkveehoudster Joke Brinkman uit het Drentse Amen is een van hen. Met haar man, zwager en schoonzus houdt zij 180 koeien op 170 hectare en levert jaarlijks zo’n 2 miljoen liter melk. ‘Ons bedrijf ligt in het natuurgebied de Drentse Aa, dat schuurt nog wel eens met het waterschap. Op de hoge gronden mogen we niet beregenen. Voor ons wordt het heel lastig straks met droge omstandigheden om een goed eiwitrijk product van ons land af te halen. Je wilt de kringloop rond maken, maar er valt meer te halen. Daarom moeten we
veel meer samenwerken’, vindt Brinkman. ‘Ook zouden we in de toekomst graag meer willen samenwerken met natuurorganisaties. Want we leven met z’n allen in dit mooie Drentse landschap en we zijn één geheel. Ik denk dat we met samenwerking nog veel meer kunnen bereiken. Alleen ben je misschien sneller, maar samen kom
je verder.’
OKTOBER LANDELIJKE DEMODAG DUURZAME LANDBOUW
Op maandag 9 oktober zetten nagenoeg alle 27 demobedrijven
Duurzame Landbouw de deuren open. Op deze dag vertellen ze
welke stappen zij gezet hebben richting duurzaam ondernemerschap.
Daarbij staat het eerlijke verhaal voorop, met ook de fouten, risico’s
en uitdagingen. Aanmelden en alle demobedrijven bekijken kan via
www.groeiennaarmorgen.nl/demobedrijven
Beklemmende regelgeving komt vaak terug bij de ondernemers die hun stappen delen binnen Groeien naar morgen. Daarom besteedt LNV binnen het platform ook ruimte aan
subsidiemogelijkheden, projecten en cursusvouchers. Regelgeving aanpassen op basis van de ervaringen van de boeren is helaas geen onderdeel van het project.
Persoonlijke stappen delen
Om boeren meer van elkaar te laten leren, is recent De Groene Vonk binnen Groeien naar morgen gelanceerd. Een project waarin demobedrijven hun ervaringen delen met andere boeren. ‘Het unieke van De Groene Vonk ten opzichte van soortgelijke initiatieven zijn de 27 demobedrijven die hun persoonlijke stappen delen’, vertelt Bart de Voogd. Hij is projectleider van De Groene Vonk namens ICA, een samenwerking van Imagro, CLM en
Aequator Groen + Ruimte. ‘Boeren kunnen de video’s bekijken, ervaringen lezen en ook letterlijk bij de demobedrijven terecht voor een bezoek’, aldus De Voogd, die als voorbeeld
de Landelijke Demodag noemt (zie kader). De stappen die de demobedrijven zetten,
variëren van agroforestry tot aan pixelfarming, van klimaatneutraal elektrisch beregenen
tot aan het verbeteren van dierwelzijn. ‘De verhalen van de demobedrijven zijn uniek.
Het is echt praktische, toegepaste kennis en ondernemerschap. Dat is wezenlijk anders
dan bijvoorbeeld een demoveld of een wetenschapper die iets vertelt’, vindt de projectleider.
De demobedrijven hebben zelfstandig de subsidie Demobedrijven via de Sabe-regeling aangevraagd om hun ervaringen met verduurzaming te delen met collega boeren en ontvangen via die weg een vergoeding. Groeien naar morgen, dat tot 2027 loopt, heeft als doelstelling om boeren verder te helpen bij verduurzaming van hun bedrijf. ‘Als er boeren geïnspireerd zijn om zelf stappen te zetten op het gebied van duurzaamheid is het project rond demobedrijven geslaagd’, besluit Bart de Voogd.
Dit artikel verscheen ook in magazine Agrarische Schouw, gepubliceerd vanaf 21-09-2023 in Noord-Nederland.
