Spotsprayers, ze schieten als paddenstoelen uit de grond. Ondanks een pittig prijskaartje omarmen loonwerkers en boeren de techniek in een rap tempo. Bijvoorbeeld voor de bestrijding van ridderzuring in grasland. Een financiële aanmoediging in het GLB helpt daarbij. Zeker wanneer je door plaatsspecifiek te werken een stap hoger op de toeslagenladder komt.
Op dit moment zijn er drie populaire spotsprayers op de Nederlandse markt: De ARA van het Zwitserse Ecorobotix, de RumboJet van Allgaü uit Duitsland en de Rumex uit hetzelfde land. Die laatste twee zijn (op dit moment) specifiek voor de bestrijding van ridderzuring bedoeld. Ecorobotix mikt zich in ons land vooral op akkerbouwgewassen om daarin aardappelopslag en onkruid te bestrijden. Ook Rumex werkt daar hard aan. Dit kan voor melkveehouders interessant zijn om plaats specifiek in mais met onkruidbestrijding aan de slag te gaan. Naast deze speciaal ontworpen spotsprayers zijn er ook camerasystemen op traditionele veldspuiten die onkruidplanten kunnen herkennen. De handicap daarbij is dat de dopafstand – meestal op 50 of 25 centimeter – niet de nauwkeurigheid van een spotsprayer haalt, die zijn doppen op ongeveer vier centimeter heeft staan.
Terugbetalen
Het bestrijden van ridderzuring, maar ook jacobskruid, kruiskruid en paardenbloemen, heeft verschillende voordelen. Veel melkveehouders ervaren dat dit soort planten opbrengst en voerkwaliteit kost. Pak je ridderzuring met een volveldsbespuiting aan, dan remt dit de grasgroei. Bovendien heeft zuring, met zijn diepe penwortel, meerdere bespuitingen nodig om effectief bestreden te worden. Een spotsprayer kan heel lokaal de planten opsporen en uitschakelen.
Met een rijsnelheid van 8 tot 12 km/u, afhankelijk van de omstandigheden, ligt de capaciteit bij een zes meter brede machine relatief hoog. Dit houdt de kosten per hectare relatief laag, zeker wanneer je daar de subsidie vanuit het GLB tegenover zet. De eco-activiteit precisiegewasbescherming levert € 43 per hectare op. Daarnaast scoort het vier punten op water, twee op biodiversiteit en één op bodem en lucht. Voor een veehouder die zo de stap kan maken van brons naar zilver, is de rekensom snel gemaakt. Want hij gaat van € 60 naar € 100 per hectare.
Boom voorop
Met de Rumex is inmiddels veel ervaring opgedaan. Importeur Landkracht leverde in ruim een jaar tijd heel wat machines aan voornamelijk loonwerkers af. De zes meter brede RXF600 beschikt over drie camera’s en 90 doppen, wat neerkomt op 7 centimeter per dop. De machine heeft een eigen hydraulisch systeem. Dit scheelt vermogen, maar de techniek is wat complexer. Mogelijk verandert dit nog. ‘Rumex kiest altijd voor opbouw in de fronthef omdat je met de camera’s alleen onbereden grasland wilt bekijken’, licht verkoopspecialist Gerwin Grefelman van Landkracht toe. Het bedrijf werkt inmiddels aan een negen meter breed exemplaar die voor akkerbouwgewassen is bedoeld. Daar hangen 222 doppen onder, wat vier centimeter dopafstand oplevert. Ook is de boom in hoogte elektrisch verstelbaar. In eerste instantie gaat de machine ervaring opdoen in suikerbieten en uien, maar ook mais staat op het programma.
‘Oudere zuringplanten krijg je niet zomaar dood’
AI-model
Voor het herkennen van onkruiden ontwikkelden de bouwers een zelflerend AI-model. ‘Als gebruiker kun je er voor kiezen om data te verzamelen en uploaden naar de fabrikant’, legt Grefelman uit. ‘Zo kun je zelf een representatief perceel uitzoeken.’ Ondanks de complexe elektronica belooft Rumex een simpele bediening. De software draait op een Android-tablet. Daarop zie je het resultaat, kun je parameters instellen en een registratie van klanten en percelen bijhouden. Een 50 pk trekker is voldoende om hem aan te drijven.
Loonwerker Boele de Vries uit Idaerd heeft ‘m aan een wat oudere Fendt hangen. Die kan de machine prima de baas. De Vries schafte de machine dit voorjaar aan, als eerste in zijn provincie. ‘Afgelopen voorjaar was het soms behoorlijk nat. Qua tijdstip van bestrijding is de herfst toch wel de mooiste periode’, weet de loonwerker. ‘De bestrijding kan erg effectief werken, maar dit is ook afhankelijk van de plantgrootte. Oudere zuringplanten krijg je niet zomaar dood. De plant loopt na een half jaar alsnog uit. Op tijd aanpakken en zo nodig bespuitingen herhalen is het advies. Daarvoor spuit ik altijd Tapir met Harmony. Die combinatie versterkt elkaar.’
Ondersteuning
Voor Friesland is Broekens Mechanisatie dealer van de Rumex-machine. Vertegenwoordiger Abe Jan Stegenga verwacht veel van de spotsprayer. ‘Bij de bestrijding van ridderzuring heeft hij zich al ruimschoots bewezen, wat ons vertrouwen geeft in de techniek.’ De importeur en Broekens willen niet werken met ingewikkelde en dure abonnementen, maar wel een goede ondersteuning leveren. ‘Dat is ook nog een leerproces’, zegt Stegenga. ‘In ieder geval zadelen we klanten niet met hoge kosten en een bedrag per hectare op en blijft de machine up-to-date. Ook in de akkerbouwgewassen verwachten we veel van deze machine.’
‘Ook zonder subsidie zou ik het doen’
Melkveehouder Joram Hofman uit Lutkewierum liet in oktober van dit jaar tien hectare bespuiten tegen ridderzuring door loonwerker Boele de Vries. ‘De bestrijding daarvan deed ik voorheen handmatig, op de quad, met een spuitlans’, legt hij uit. ‘In de praktijk valt dat vies tegen. Je mist al snel een kleinere plant, ziet niet het hele perceel en het is gewoonweg veel werk. Door precisiespuiten als eco-activiteit aan te merken kon ik mijn bedrijf van brons naar zilver tillen in het GLB. Weidegang is op mijn bedrijf, met twee melkrobots en 85 melkkoeien, niet zo eenvoudig. Dit soort maatregelen helpen om de benodigde punten te behalen. Daarvoor pas ik ook precisiebemesting toe. Toch zou ik het spuiten zonder subsidie ook weer doen’, benadrukt hij. Hofman moest € 85 per hectare betalen voor het spuiten plus € 11 aan middel. Hij heeft enkele zuringplanten uitgespit. ‘Kijk, deze hier is helemaal dood gegaan en je ziet dat de wortels donkerbruin verkleuren van binnen. Het middel trekt de plant mee de grond in, wat een voordeel is van de herfstbespuiting.’ Een andere plant is wel geraakt, maar kwijnt niet weg. ‘Een tweede of zelfs derde bespuiting is nodig’, denkt de melkveehouder. Over de techniek is hij erg te spreken. ‘Dat werkte perfect.’ Wel zou hij graag een betere taakkaart zien. ‘Er wordt om bewijslast gevraagd, maar de PDF die je nu ontvangt verklaart alleen hoeveel hectare is bespoten met een gekoppelde gps-locatie. Ik zou liever een kaart zien voor de duidelijkheid.’
Zie ook op Youtube het filmpje: ‘Naar zilver in GLB dankzij spotsprayen’.
